Gmina
Suchań
  • Logo Biuletyn Informacji Publicznej
  • Logo Unii Europejskiej

(nazwa historyczna: ZUKAN (1269 r.), ZUCHAN (1259 r.). SUCHAN (1312 r.), ZACHAN (do 1945 r.)

Powierzchnia: 3,57 km2
Liczba ludności: 1477 mieszkańców (stan na 30.0.2009 r.)
Funkcja: obsługa ludności gminy
Położenie geograficzne: miejscowość położona na płaskim terenie bezleśnym, przy szosie Stargard Szczeciński – Recz, w rejonie Równiny Stargardzkiej.

Zlokalizowane są tu: Urząd Miejski, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Urząd Pocztowy, centrala Telekomunikacji Polskiej S.A., punkt Banku PKO BP S.A., cmentarz komunalny, remiza strażacka, gminna szkoła podstawowa, gimnazjum, ośrodek zdrowia, biblioteka gminna oraz podstawowe placówki handlowe i usługowe.

Centralne położenie miasta Suchania stwarza dogodny dojazd do wszystkich miejscowości. Ponadto biegnąca wzdłuż gminy trasa Szczecin – Bydgoszcz umożliwia dogodny i szybki dojazd do najbliższych miast: Szczecina, Stargardu, Recza Kalisza Pomorskiego, Wałcza.

Układ przestrzenny Suchania nie uległ zasadniczym przekształceniom od średniowiecza. W układzie Suchania utrwalony pozostał jego pierwotny wiejski charakter (owalnica) i małomiasteczkowe funkcje (czworoboczny rynek). Do dnia dzisiejszego zachowało się ok. 80% tradycyjnej zabudowy miasteczka – wiele budynków o znaczących zabudowach artystycznych. Puste parcele po nie istniejącej zabudowie są stosunkowo nieliczne.

Suchań zachował tradycyjny kulturowy krajobraz o walorach zabytkowych ( z nawarstwieniami nawet od średniowiecza- kościół z XIII/XIV w.).

Główną oś komunikacyjną Suchania stanowi ul. Pomorska, która leży w ciągu drogi krajowej nr 10 (Szczecin – Piła – Bydgoszcz). Ulica ta, oprócz ruchu wewnątrz miejskiego, przenosi głównie ruch tranzytowy na kierunku wschód – zachód.

Podstawowy układ uliczny miasta stanowią ponadto:

  • ulica Młyńska – w ciągu drogi powiatowej Suchań – Chociwel
  • ulica Polna w ciągu drogi powiatowej Suchań – Wiechowo
  • ulica Leśna w ciągu drogi wojewódzkiej Suchań – Choszczno – Drezdenko - Miedzichowo

Większość pozostałych ulic ma charakter lokalnych ulic miejskich, wśród których największą rolę odgrywa ulica Kardynała A. Hlonda obsługująca większość zabudowy południowej miasta, a także zabudowę usytuowaną pomiędzy ul. Pomorską i Kardynała A. Hlonda.

W Suchaniu zbiegają się następujące drogi gminne:

  • 4127005 - Suchań – Tarnowo
  • 4127007 - Suchań – Słodkówko
  • 4127008 - Suchań – Sadłowo
  • 4127011 - Suchań – Suchanówko
  • 427015 Suchań – Sadłowo

Mieszkańcy Suchania zaopatrywani są w wodę z sieci wodociągowej i ujęcia wody w Suchaniu. Odprowadzanie ścieków odbywa się kanalizacją grawitacyjno – tłoczną wraz z przyłączami do oczyszczalni ścieków zlokalizowanej w południowo – wschodniej części Suchania przy rzece Rzeczyca na powierzchni 2,1 ha. Oczyszczone ścieki komunalne odprowadzane są do rzeki Rzeczycy w ilości nie przekraczającej 300 m3/d Zarządzającym oraz eksploatatorem sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej jest Urząd Miejski w Suchaniu. Odpady stałe z Miasta wywożone są na wysypisko gminne w Łęczycy w Gminie Stara Dąbrowa. Wywozem odpadów komunalnych oraz selektywną zbiórką odpadów zajmuje się firma Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Choszcznie.

Mieszkańcy Suchania zasilani są w energię elektryczną z 8 stacji transformatorowych 15/0,4 kV poprzez linie napowietrzne. Sieć energetyczna w Gminie jak i w mieście obsługiwana jest w całości przez Grupę Energetyczną ENEA S.A. Odział Terenowy w Szczecinie. Zapotrzebowanie na energię elektryczna odbiorców indywidualnych i przemysłowych zaspakajane jest w całości.

Na terenie Gminy Suchań w ewidencji działalności gospodarczej na dzień 20.10.2009 r. zarejestrowanych było 304 podmioty gospodarcze. Mimo, iż Miasto Suchań pełni rolę ośrodka administracyjno – usługowego dla całego obszaru gminy, stopień koncentracji podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w systemie REGON rozkłada się równomiernie. 47% przedsiębiorstw swoją siedzibę posiada na terenie Suchania a 53% na terenie gminy.

Zasoby mieszkaniowe w Suchaniu szacuje się na 196 budynków mieszkalnych, w których znajduje się 456 mieszkań (z tego 445 zamieszkałych) o powierzchni użytkowej 28.675 m2.

Rys historyczny: pierwsza wzmianka – 1269 r. jako własność książąt szczecińskich (Barnima). W 1295 r. zagarnięty przez joannitów, którzy ostatecznie w 1312 r. w Suchaniu założyli komandorię. W 1487 r. w dokumencie księcia Bogusława X wzmiankowano jako miasteczko, z zamkiem i 2 młynami. W 1545 r. joannici sprzedali miasteczko Wolfowi Borcke marszałkowi dworu księcia Barnima XI a w 1551 r. przejęte zostało przez samego księcia. W 1596 r. wielki pożar zniszczył zabudowania miasteczka. W spisach dóbr książęcych z 1628 r. zarejestrowano: 40 gospodarzy z 35 łanami, 37 tkaczy i 3 młynarzy. Po wygaśnięciu dynastii Gryfitów, w wyniku traktatów po wojnie 30 – letniej miasteczko znalazło się w granicach księstwa elektorów brandeburskich a w 1654 r. przekazane zostało baronowi Otto von Schwerin. Suchań pozostawał własnością tej rodziny do 1709r., kiedy to wykupiony został przez króla pruskiego Fryderyka I i do poł. XIX w. podlegał urzędowi domenalnemu (w Szadzku a później w Dolicach). Wg danych z 1780 r. w miasteczku było 17 gospodarzy i 46 rzemieślników. Od 1808 r. Suchań otrzymał pełne prawamiejskie. Rada miejska składała się z burmistrza, 4 rajców i 12 ławników.

W latach 1828 – 1831 przeprowadzono parcelację gruntów domenalnych. Wydzielono wówczas w mieście 114 nowych działek. W 1868 r. w Suchaniu było 206 budynków mieszkalnych i 37 gospodarczych.

Liczba mieszkańców:

  • 1654 r. – 450
  • 1812 r. – 660
  • 1843 r. – 1159
  • 1861 r. – 1602
  • 1925 r. - 1299
  • 2004 r. – 1487
  • 2007 r. - 1501
  • 2008 r. - 1491
  • 2009 r. - 1477

Przemysł, technika, instytucje świeckie i kościelne:

Bożnica – gminy żydowskiej. W 1782 r. w Suchaniu było 17 osób wyznania mojżeszowego, w 1843 r. – 35 a w 1861 – 76. Obecnie nie istnieje.

Bractwo Strzeleckie – po raz pierwszy wzmiankowane w 1619 r. Ostatni statut pochodzi z 1898 r. Bractwo posiadało tereny ćwiczebne (strzelnice) położone po płn. Stronie miasta (na wysokości ul .Strzeleckiej).

Kościół – wzniesiony w l. 1491-1492. Późnogotycka budowla kamienna. W 1696 r. przebudowano wieże w formie barokowej. Obecnie kościół parafialny. W 1 ćw. XX w. przy kościele zbudowano nową plebanię (obecna funkcja utrzymana).

Przytułek – funkcjonujący przy kościele. Obecnie lokalizacja nie znana.

Poczta – funkcjonująca w XIX w. Zlokalizowana przy obecnej ul. Pomorskiej (przy Rynku).

Samorząd miejski – do początku XIX w. Suchań nie posiadał pełni praw samorządowych. Burmistrz wzmiankowany w 1567 r. dzielił władzę z wójtem, który sprawował funkcje sądownicze. W 1646 r. odnotowano siedzibę burmistrza – ratusz posadowiony na Rynku. Obecnie nie istnieje. Dopiero w 1808 r. Suchań otrzymuje pełnię władz samorządowych (na podstawie prawa o miastach "Stadteeordnung") i utworzona zostaje rada miejska z burmistrzem na czele, 4 radnymi i 12 ławnikami.

Szkoła – w 1317 r. odnotowana szkoła ufundowana przez joannitów. W XIX w. w Suchaniu były dwie szkoły: parafialna dla dzieci i dla panien (fundacji księżej Elżbiety – żony Fryderyka Wilhelma IV.). W l. 20 – 30. XX w. postawiono nowy budynek szkoły – obecnie mieszkalny nr 65. Obecnie szkoła mieści się w nowym budynku szkolnym.

Straż pożarna – wzmiankowana w l. 60. XIX w., w 1 ćw. XX w. postawiono nową remizę w sąsiedztwie kościoła.

Szpital – funkcjonujący od początku XX w. Zniszczony w 1945 r.

Zajazd – odnotowany w l. 80. XIX w. Lokalizacja ówczesnego zajazdu nie znana. W 1 ćw. XX w. zbudowano okazały obiekt mieszczący hotel i restaurację (obecnie siedziba Urzędu Miejskiego przy ul. Pomorskiej 72).

Zamek – siedziba komturri joannickiej (od XIII/XIV w.) znajdował się prawdopodobnie na północ od wschodniego krańca osady i oddzielona była od niej mokradłami i ciekiem wodnym. Pozostał czytelny zarys wału otaczającego majdan zamkowy. Zabudowania przy ul. Bocznej 3 postawiono na terenie dawnego majdanu zamkowego.

Browar – odnotowany w 1780 r. zajmował prawdopodobnie już wówczas obecną parcelę przy ul. Pomorskiej 80, na której pozostały zabudowania browaru pochodzące z k. XIX w. (ob. funkcje magazynowe).

Elektrownia – w 1 ćw. XX w. Suchań i okolice były elektryfikowane. W tym czasie powstał budynek stacji energetycznej przy ul Młyńskiej nr 35.

Młyn – w 1487 r. wzmiankowane są dwa młyny ("dolny" i "górny"), w 1622 r. – 3 młyny. Górny młyn był posadowiony nad rz. Rzeczycą na płd. od zabudowań miasteczka (zachowane zabudowania młyna wodnego postawione zostały nad rz. Rzeczycą w 4 ćw. XIX w. Rozbudowana w 1900 r. wówczas też zamontowano turbinę Francisa). Napęd wodny młyna funkcjonował do l. 60 XX w., kiedy to zainstalowano napęd elektryczny (z sieci). Do dziś częściowo zachowało się wyposażenie młyna.